8-наурызда Алматыда әйел құқығы бойынша тәуелсіз Қазақстан тарихындағы ең ірі шеру өтті. 2021 жылғы әйелдер шеруін кейінгі жылдардағы азаматтық, еңбек және саяси бейбіт шерулердің ішіндегі ең ірісі деп атасақ та болады.
Шеру Ганди саябағынан басталып, Шевченко көшесін беттей жалғасты. Жиналғандар санының көптігі сонша, шеру сабы бірнеше жүздеген метрге созылды. 5 километр шерулеткен қатысушылар Шоқан Уәлиханов ескерткішінің алдына тоқтап, сонда митиң өткізді. Шеру мен митиңге шамамен 500-ден 1000 адамға дейін қатысты деген түрлі болжам бар.
1/8
Мария Макатревич, бокс, каратэ-до және қоян-қолтық ұрыс бойынша Қазақстан чемпионы
Фото: Тимур Нусимбеков
Арина Осиновская, «КазФем»
Фото: Тимур Нусимбеков
Оң жақта: Аида Альжанова
Фото: Тимур Нусимбеков
Эйри Асиева, «КазФем»
Фото: Тимур Нусимбеков
Фото: Тимур Нусимбеков
Фото: Тимур Нусимбеков
Фото: Тимур Нусимбеков
Фото: Тимур Нусимбеков
Мария Макатревич, бокс, каратэ-до және қоян-қолтық ұрыс бойынша Қазақстан чемпионы
Фото: Тимур Нусимбеков
Арина Осиновская, «КазФем»
Фото: Тимур Нусимбеков
Оң жақта: Аида Альжанова
Фото: Тимур Нусимбеков
Эйри Асиева, «КазФем»
Фото: Тимур Нусимбеков
Фото: Тимур Нусимбеков
Фото: Тимур Нусимбеков
Фото: Тимур Нусимбеков
Фото: Тимур Нусимбеков
Мария Макатревич, бокс, каратэ-до және қоян-қолтық ұрыс бойынша Қазақстан чемпионы
Фото: Тимур Нусимбеков
2021 жылдың әйелдер шеруінің тақырыбы — әртүрлі әйелдің құқығы мен белсенділігі болса, ұраны — «Қазақстанды феминизм құтқарады».
Биыл әйелдер шеруін ұйымдастырушылар алғаш рет қала әкімдігі тарапынан рұқсат алды. Қазақстандағы басқа бейбіт жиындар, флешмобтар мен пикеттер әдетте қатысушылардың ұсталып, қамалуымен, бірнеше сағаттап құрсауда ұстауымен, титушкалар мен араңдатушылардың шабуылымен, бейбіт азаматтар мен бейбіт жиында жасалатын басқа да қысым түрлерімен аяқталатын.
1/8
Айзат Абильсеит
Фото: Тимур Нусимбеков
Фото: Тимур Нусимбеков
Вероника Фонова, «КазФем»
Фото: Тимур Нусимбеков
Фото: Тимур Нусимбеков
Фото: Тимур Нусимбеков
Фото: Тимур Нусимбеков
Вероника Фонова, «КазФем»
Фото: Тимур Нусимбеков
Ортадағы: Мария Макатревич, бокс, каратэ-до және қоян-қолтық ұрыс бойынша Қазақстан чемпионы
Фото: Тимур Нусимбеков
Айзат Абильсеит
Фото: Тимур Нусимбеков
Фото: Тимур Нусимбеков
Вероника Фонова, «КазФем»
Фото: Тимур Нусимбеков
Фото: Тимур Нусимбеков
Фото: Тимур Нусимбеков
Фото: Тимур Нусимбеков
Вероника Фонова, «КазФем»
Фото: Тимур Нусимбеков
Ортадағы: Мария Макатревич, бокс, каратэ-до және қоян-қолтық ұрыс бойынша Қазақстан чемпионы
Фото: Тимур Нусимбеков
Айзат Абильсеит
Фото: Тимур Нусимбеков
2020 жылғы 8 наурыздағы дәл осындай шеруден кейін азаматтық белсенділер Арина Осиновская мен Фариза Оспан сотқа шақыртылып, әкімшілік істер бойынша (ұсақ бұзақылық және заңсыз митиңге қатысқаны үшін) кінәлі деп танылды. Арина Осиновская мен Фариза Оспан кінәлі емеспіз дейді. Олар биылғы митиң мен шеруді ұйымдастырушыларының бірі болды.
1/7
Фото: Малика Ауталипова
Ортадағы: Мария Макатревич, бокс, каратэ-до және қоян-қолтық ұрыс бойынша Қазақстан чемпионы
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Ортадағы: Мария Макатревич, бокс, каратэ-до және қоян-қолтық ұрыс бойынша Қазақстан чемпионы
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Халықаралық әйелдер күнінде марш өткізу Қазақстанның фем-қозғалыстары үшін жыл сайынғы дәстүрге айналғандай. Митиңде шеру ұйымдастырушыларының бірі, «ҚазФем» тобының өкілі Вероника Фонова 2017 жылы өткен ең алғашқы әйелдер шеруіне шамамен 20 адам қатысқанын еске салды.
1/6
Фото: Тимур Нусимбеков
Фариза Оспан, белсенді
Фото: Тимур Нусимбеков
Айдана Айдархан, белсенді
Фото: Тимур Нусимбеков
Фото: Тимур Нусимбеков
Молдияр Ергебеков, профессор
Фото: Тимур Нусимбеков
Сауле Сулейменова, суретші
Фото: Тимур Нусимбеков
Фото: Тимур Нусимбеков
Фариза Оспан, белсенді
Фото: Тимур Нусимбеков
Айдана Айдархан, белсенді
Фото: Тимур Нусимбеков
Фото: Тимур Нусимбеков
Молдияр Ергебеков, профессор
Фото: Тимур Нусимбеков
Сауле Сулейменова, суретші
Фото: Тимур Нусимбеков
Фото: Тимур Нусимбеков
2019 жылы шеру тоқтатылса, 2020 жылы әйелдер шеруіне бірнеше жүздеген адам шықты, ал 2021 жылы бірнеше есе көп адам шығып, бұған дейінгі митиңдер мен шерулерді баса озды.
1/7
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Әйелдер шеруін «ҚазФем», FemAgora, «Феминита», SVET қоғамдық қоры секілді тәуелсіз ұйымдар мен топтар ұйымдастырды. 2021 жылғы Әйелдер шеруі мен митиңге түрлі жастағы, түрлі мамандық пен сала иелері: оқушылар, студентер, құқыққорғаушылар, түрлі арт- және фем-топтың қатысушылары, мәдениет, өнер, ғылым, медиа және спорт өкілдері қатысты.
Бүгінгі әйелдер шеруіне алматылықтардан бөлек Ақтау, Астана, Атырау, Шымкент және Қазақстанның басқа да қала тұрғындары келді.
1/6
Фото: Малика Ауталипова
Олеся Котова, «КазФем»
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Олеся Котова, «КазФем»
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Осы жылы Бельгия, Болгария, Канада, Эстония, Финляндия, Франция, Германия, Ұлыбритания, Солтүстік Ирландия, Латвия, Нидерланды, Португалия, Словакия, Словения, Испания, Швеция, Швейцария елшіліктері мен Еуропалық Одақтың Қазақстандағы өкілдігі ресми баяндамада әйелдер шеруіне қатысушылармен ниеттес екенін жеткізді.
КAZTAG-тың хабарлауынша, 2021 жылы ақпанда: «Еуропапарламент Қазақстандағы саяси жағдайды қатаң сынға алып, «Қазақстанда соңғы апталарда адам құқығы мәселесінің нашарлауы мен азаматтық қоғам ұйымдарына жасалған қысымға, сөз бостандығы, бейбіт жиындар мен қауымдастықтарға бағытталған қатаң шектеулерге» назар аударды. Еуропарламент мүшелерінің пікірінше, „Қазақстанда жұмыс істейтін азаматтық қоғам мен адам құқықтарын қорғайтын ұйымдарға ел билігі тарапынан жасалатын қысым артып келеді, ол елдегі реформалау жұмыстарына кедергі келтіріп, азаматтық қоғамның маңызды жұмысын шектейді“».
Справа: Мира Унгаро, активистка
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Тимур Нусимбеков
1/5
Фото: Малика Ауталипова
Вероника Фонова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Мира Унгаро
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Вероника Фонова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Мира Унгаро
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Фото: Малика Ауталипова
Митиң ұйымдастырушылары ағартушы және ғалым Шоқан Уәлиханов ескерткішінің алдына жиналып, жиын соңында келгендерге алғыс айтып, әйел құқығын талап ететін митиңдер мен шерулер жыл сайын өтіп тұрады, бұдан да көп адам жиналатын болады деді. Митиң мен шерудің жүздеген қатысушылары «Рақмет!» және «Спасибо!» деп ұрандата бастады.